Η Ιερά Πατριαρχική & Σταυροπηγιακή Μονή Χρυσοπηγής βρίσκεται στα Χανιά της Κρήτης, σε απόσταση 3 χλμ. από την πόλη, στη διαδρομή προς το λιμάνι της Σούδας. Eίναι αφιερωμένη στην Παναγία την Ζωοδόχο Πηγή και γιορτάζει την Παρασκευή του Πάσχα. Xιλιάδες προσκυ- νητές συρρέουν από ευλάβεια στη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας. Ιδρύθηκε στα τέλη του 16ου αιώνα και υπήρξε ανδρική μέχρι τα πρόσφατα χρόνια. Στο πέρασμα των αιώνων το μοναστήρι γνώρισε περιόδους άνθισης και παρακμής. Δέχτηκε πολλές επιδρομές και υπέστη σοβαρές καταστροφές από τους Τούρκους και Γερμανούς κατακτητές της Κρήτης.

Το 1976, εγκαταστάθηκαν στην ερειπωμένη από την εποχή της γερμανικής κατοχής Μονή οι τρεις πρώτες αδελφές της σημερινής αδελφότητας. Όλα τα κτίρια αναστηλώθηκαν με τα ήδη υπάρχοντα παλαιά υλικά, με την προσεκτική περισυλλογή της πέτρας των ερειπωμένων κτιρίων και με τη χρήση υλικών από το περιβάλλον. Παράλληλα με την αναστήλωση στη Μονή Χρυσοπηγής, συντηρήθηκαν όλα τα ιστορικά κειμήλια και δια- φυλάχθηκαν με τη λειτουργία Εκκλησιαστικού και Λαογραφικού Μουσείου.

Τα διακονήματα των αδελφών της Μονής είναι η αγιογραφία, το εκκλησιαστικό κέντημα, η συντήρηση παλαιών βιβλίων και εικόνων, η βιβλιοδεσία, η έκδοση βιβλίων, η μελισσοκομία, η κηροπλαστική, η παρασκευή λιβανιού και σαπουνιού κ.ά. Διακόνημα της Μονής είναι και η καλλιέργεια των κτημάτων, η οποία γίνεται με τη μέθοδο της βιολογικής γεωργίας. Επίσης εφαρμόζονται προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για μαθητές όλων των βαθμίδων.

Η Μονή είναι ανοιχτή για τους προσκυνητές καθημερινά (8.00 π.μ. - 12.00 μ.μ. και 3.30 μ.μ. - 6.00 μ.μ.). Στο μοναστικό λειτουργικό πρόγραμμα των καθημερινών ακολουθιών συμμετέχουν όσοι προσκυνητές επιθυμούν. Θεία Λειτουρ- γία τελείται κάθε Σάββατο και Κυριακή και στις μεγάλες εορτές.

Σε ένα από τα παλαιότερα μετόχια της Ι. Μονής, την Αγία Κυριακή στο Βαρύπετρο Χανίων, έχει δημιουργηθεί νέο μοναστικό συγκρότημα, αφιερωμένο στην Μεταμόρφωση του Χριστού. Η επέκταση αυτή αποτελεί συνέχεια της μα- κραίωνης ασκητικής παράδοσης της Μονής Χρυσοπηγής.